Teknikerrek Nazioarteko Espazio Estaziora materialak bidali ditu orbitan probatzeko
Euro Material Ageing 2020 egitasmoak Europako 15 erakunde izendatu ditu, tartean Tekniker, Nazioarteko Espazio Estazioko (NEE) Columbus moduluan dagoen Bartolomeo plataforman material aurreratuekin saiakuntzak egiteko. Materialen belaunaldi berri baten proba-bankua da, eta material horiek espazioko misioetarako egitura eta mekanismoetan erabil daitezke.
Joan den azaroan bidali eta abenduan instalatu ziren materialen laginetako bi Teknikerrek diseinatu eta garatu ditu. Zentroak Diamond Like Carbon (DLC) estaldurarekin eta plasma bidezko elektrooxidazio bidezko tratamenduarekin (PEO) egindako lagin bat egin du.
DLC eta PEO
Teknikerrek DLC estaldurak garatzen ditu lurrunaren jalkitze fisikoko (PVD) eta plasma bidez lagundutako lurrunaren jalkitze kimikoko (PACVD) tekniken bidez, aplikazio espazialetan osagai tribologikoen iraunkortasuna eta errendimendua hobetzeko. DLCaren ezaugarri bereizgarriak hauek dira: marruskadura txikia, gogortasun handia eta korrosioarekiko erresistentzia. Lubrifikatzaile solido gisa funtzionatzen du hutseko kondizioetan. Honek espazioko misioetako mekanismo mugikorretarako aproposa egiten du.
Bestalde, Teknikerrek plasma bidezko elektrooxidazio (PEO) teknika erabiltzen du metal arinetan (aluminioa, aluminio-silizioa eta titanioa) babes-geruzak eratzeko. Estaldura horrek gogortasuna, higadurarekiko erresistentzia eta korrosioa bezalako propietateak hobetzen ditu, eta ezaugarri termiko espezifikoak ematen ditu bere kolore beltzari esker. PEOrekin tratatutako materialek potentzial handia dute Artemis Mars Sample Return bezalako misio espazialetan edo espazio sakonerako misioetan erabiltzeko.
Kokapen horretan, ESAk eta CNESk hautatutako 15 erakunderen beste lagin batzuekin batera aztertuko da tenperatura, erradiazio, partikulen inpaktu, hutsune edo oxigeno atomikoaren muturreko baldintzetan duten iraunkortasuna.
Borja Coto Tekniker-eko espazio-sektoreko ikertzaile eta arduradunaren esanetan: “Aukera paregabea da material horiek zuzenean kanpo-espazioan testeatzeko. Gainera, Teknikerren egindako lan zientifikoaren aintzatespen bat da; izan ere, ESAk jaso zituen 50 proposamenetatik 15 baino ez ziren hautatu potentzial handiagoa zutelako”.
12 hilabeteko esposizioa
ESAk eta CNESek espero dute esperientzia pilotu horren emaitzek bizkortu egingo dutela Europan material espazialen garapena, eta indartu egingo dutela kontinenteak gorantz doan sektorean duen posizioa.
Guztira, materialak 12 hilabetez egongo dira baldintza espazialen eraginpean, eta, ondoren, misioa amaitutakoan, laginak ESAk Noordwijken (Herbehereak) duen Espazio Ikerketa eta Teknologiarako Europako Zentrora itzuliko dira, kanpaina osteko hainbat analisi egiteko.
Zentroak sektore espazialean eta tribologian duen ezagutza funtsezkoa izan da prototipo horiek ekoizteko eta estaldura horiek etorkizuneko esplorazio- eta ikerketa-misioetan galaxiako beste txoko batzuetan izan ditzaketen aplikazioak aztertzeko.
