Aitor Buendia
Aitor Buendia

"ZIKIRO", "Gutiziak"-en adibide ona

2020/11/02
Elikadurarekin lotutako hainbat sektorek orain dela gutxi ezagutu dute benetako delicatessen bat: "Sasi Ardi" ardi-arrazaren "zikiro" delakoa. Dastatze hori balorazio organoleptikotik haratago joan zen: galtzeko arriskuan dagoen arraza autoktonoari eusteaz ari gara, zuhaiztiak babesten dituena, sasiak garbitzen dituena eta bertatik ibiltzea ahalbidetzen duena. Reyno Gourmet-ek Nafarroan produktu berriak sartzeko egiten duen lanaren esparruan, “Gutiziak” produktu-sorta zabala aurkitzen dugu, Slow Food-en “Gustuaren Kutxa” moduko bat. Jaki ahaztuen eta galtzeko zorian daudenen katalogo handia da, planetako txoko bakoitzeko kulturari, historiari eta tokiko tradizioei dagozkienak.

INTIA buru duten "Gutiziak" produktuak oso ekoizpen txikiak dira, behin-behinekotasunari lotuak (ez ditugu urte osoan), eta esperientzia gastronomiko atsegina izateaz gain, ezinbestekoak dira “Slow Food” motako elikadura defendatzen dugunontzat: eskualde bakoitzeko nekazaritza- eta elikadura-ondareari eustea.

Euskal Herriko hainbat sukaldarik —han ikusi ahal izan genituen gure Iosu Mugerza, Elgoibarko Belaustegikoa, eta Andoni Luis Aduriz (Mugaritz), Amaia Altxu (Ituren, Altxunea Erretegia) edo Xabier Zabaleta (Aratz Erretegia eta Jakiteako presidentea)— bertatik bertara ikusi ahal izan zuten “Alorrenea” sagardotegiko dastaketan, mugarriak gainditzen dituen mugaz gaindiko proiektu batean. Hiru urte eta erdiko lau animaliaren laginak dastatu ziren, animalia bat gizentzeko azken fasean erabiltzen den elikadura mota bakoitzeko. Kolorea, aroma, zaporea, gogortasuna eta urtsutasuna baloratu zituzten, horretarako prestatutako dastatze-fitxari jarraituz.

Esteka honetan (LA RUTA SLOW) ad hoc egin genuen programaren xehetasun guztiak dituzue. Programa hori “Alorreneatik” egin genuen, Reyno Gourmetetik desagertzeko zorian dauden bertako hainbat barietate eta arraza sustatzeko.

“Sasi Ardi” Proiektua
INTIAk Euskal Herriko Laborantza Ganbararekin eta Sasi Ardi arrazako Federazioarekin batera parte hartzen duen bi urteko proiektu honen helburu nagusia da "Zikiro" produktua bereiztea eta ezagutaraztea, desagertzeko arriskuan dagoen bertako ardi-arraza horretako abeltzaintza-ustiategien errentagarritasuna hobetzeko, eta hura mantentzen laguntzea, haragi-ekoizpen gisa bereiziz, bazkatzen dituen larreei esker. Azken batean, horrelako haragiaren produktu merkaturagarria eta lehiakorra aurkitzeko.